Zeefdruk: is het nog steeds toepasbaar in het huidige digitale tijdperk?

Nessan Cleary bespreekt zeefdruk en of deze techniek nog steeds relevant is met de aanwezigheid van digitaal printen en technologie.

Zeefdrukken is nauwelijks een nieuwe techniek; ze is in de tiende eeuw in China ontstaan en is vanaf de achttiende eeuw in het Westen gestaag in populariteit gegroeid, in de eerste plaats dankzij de vooruitgang in het zeefmateriaal en vervolgens in de gebruikte inkten. Is er dus nog steeds ruimte voor zo'n oude technologie in de hedendaagse drukkerijen, gezien de komst van digitale technologie en de veranderingen in de moderne smaak?

Zeefdruk is een uiterst veelzijdig proces en kan met veel verschillende substraten overweg, waaronder plastic, metaal en glas. Zeefdruk wordt nog steeds veel gebruikt voor industrieel printen, inclusief toepassingen zoals gedrukte elektronica en printplaten.

De techniek is gebaseerd op een gaasscherm, dat bestaat uit een negatief van het gewenste beeld dat dat deel van het gaas blokkeert. De inkt wordt vervolgens door de rest van het gaas op het substraat geperst. Elke mesh kan slechts één kleur afdrukken, dus meer kleuren betekenen meer kosten en tijd. De prints hebben een zeer goede levensduur waardoor ze geschikt zijn voor toepassingen als vlaggen.

Bij zeefdrukken wordt meestal gebruik gemaakt van plastisol-inkt, waarbij polymeerdeeltjes zoals PVC zijn gesuspendeerd in een weekmakende emulsie. Bij het printen blijft de inkt op het oppervlak van het substraat zitten en hecht zich na uitharding aan het materiaal. Deze inkten werken met een breed scala aan materialen en geven een zeer goede kleurconsistentie. Ze kunnen een zwaarder handvat produceren, dat sommige mensen te plakkerig vinden, hoewel anderen de textuur waarderen. Er zijn enkele inkten op waterbasis verkrijgbaar, die als beter voor het milieu worden gezien. Ze bieden een lichtere grip op stoffen, maar ze werken met een beperkter scala aan materialen.

Onderschrift: De Kyo Hybrid DtG-machine van Aeoon combineert zeefdruk met digitaal printen.

Zeefdruk op kleding biedt enkele voordelen ten opzichte van digitaal printen. Het werkt met een breder scala aan materialen, waaronder polyester. Bovendien kan het levendigere kleuren produceren, vooral op donkere materialen, omdat de inkt veel dikker is wanneer deze op de stof wordt aangebracht. Het is relatief eenvoudig om speciale effecten zoals glitter toe te voegen door de keuze aan inkten.

Als analoge techniek is deze techniek uiteraard beter geschikt voor langere oplages, waarbij de productiekosten van de schermen gemakkelijker kunnen worden opgevangen. Handmatige zeefdrukkers kunnen niet echt concurreren met de huidige DtG- en DtF-printers, maar er zijn tal van geautomatiseerde zeefdrukpersen die kleding kunnen produceren met een volume dat veel groter is dan dat van hun digitale tegenhangers.

MHM, gevestigd in Oostenrijk, levert bijvoorbeeld een aantal zeefdrukkers voor de textielmarkt, waaronder het topmodel Synchroprint 5000, dat als hoofdbesturing een tablet heeft met online software-updates. Deze heeft een carrouselontwerp met keuze in het aantal pallets van 8 tot 20 met maximaal 18 printstations. Minder pallets betekent meer keuze in afmetingen, waarbij machines met maximaal 12 pallets een printoppervlak tot 80 x 110 cm bieden, in tegenstelling tot het standaard printgebied van 50 x 70 cm. Afhankelijk van de variatie kan de SP5000 tot 1400 stuks per uur produceren.

Onderschrift: MHM heeft deze iQ Oval CDS automatische zeefdrukpers ontwikkeld.

Er is ook de iQ Oval CDS, die begin 2021 voor het eerst werd geïntroduceerd en is ontworpen om hoge productiviteit te bieden tegen lage kosten. Deze maakt gebruik van een servoaangedreven riemaandrijfsysteem dat is aangepast van de SP5000, evenals een touchscreen-bedieningspaneel met WiFi. Het heeft een modulair ontwerp, zodat gebruikers meer pallets kunnen toevoegen naarmate het bedrijf groeit. Er zijn maximaal 60 pallets en maximaal 29 printstations nodig, met printformaten variërend van 50 x 70 cm tot 80 x 110 cm.

Anatol maakt een reeks zeefdrukapparatuur, waaronder automatische en handmatige persen, evenals drogers en flitsuithardingseenheden. De nieuwste automatische zeefprinter is de Infinity Oval, die volledig servo-aangedreven is en touchscreen-bedieningspanelen op elke printkop heeft, zodat alle instellingen kunnen worden opgeslagen en hergebruikt om insteltijden te besparen. U kunt kiezen uit een aantal configuraties, variërend van 16 stations en maximaal 10 kleuren tot 48 stations en 42 kleuren.

Het Amerikaanse bedrijf M&R maakt een aantal automatische zeefdrukpersen. De meest recente machine is de Gauntlet 4, die een carrouselontwerp heeft met een riemaangedreven indexeerder. Hij is verkrijgbaar in twee versies, één met een maximaal beeldoppervlak van 51x51cm en de andere met een beeldoppervlak van 51x71cm. Ze kunnen worden geconfigureerd met tussen de 16 en 20 stations en met 14 tot 18 kleuren. Er zijn verschillende opties, waaronder één om lege pallets te detecteren en afdrukken te voorkomen, evenals verschillende paletten en platen.

Adelco is een Brits bedrijf met een productiebasis in Shanghai, China, dat drogers, digitale printers en zeefdrukkers maakt, allemaal voor de kledingmarkt. Daartoe behoort ook de Matrix Oval, die modulair is opgebouwd en kan worden geconfigureerd met maximaal 66 pallets en printstations. Er is keuze uit drie printformaten, namelijk 45x60cm, 50x70cm en 60x80cm. Hij kan tot 900 afdrukken per uur produceren. Vorig jaar introduceerde Adelco een variant op deze machine, de All over Oval, die op elk deel van een shirt kan printen, inclusief de mouwen.

Vorig jaar introduceerde Adelco ook een hybride digitaal apparaat. Dit is een digitale printer die zo is ontworpen dat hij past op een zeefdrukker, zoals de Matrix Oval, in plaats van een van de printstations. Er wordt gebruik gemaakt van Ricoh-printkoppen met een resolutie van 600 x 1800 dpi. Er is keuze tussen een vier- of zeskleurenversie, met CMYK plus rood en groen, met behulp van pigmentinkt. Er kan worden afgedrukt op een reeks materialen, waaronder katoen, nylon en polyester. Het apparaat heeft een printoppervlak van 600 x 800 mm en kan tot 350 items per uur produceren.

Aeoon heeft de Kyo Hybrid ontwikkeld, inmiddels in de derde generatie. Van voren gezien is dit in wezen een inkjet DtG-printer, maar met een zeefdrukstation aan de achterkant. Dit zorgt voor een zeer flexibele oplossing die een breed scala aan verschillende stoffen kan verwerken, waaronder katoen, polyester en viscose. De zeefdruk en digitale onderdelen kunnen afzonderlijk of gecombineerd worden gebruikt om interessante effecten te creëren of om inkt te besparen bij langere oplagen. De digitale kant ervan maakt gebruik van een voorbehandeling, maar legt dit alleen vast op de te bedrukken vlakken. Er zijn drie printstations. Het kan worden geconfigureerd met acht printkoppen voor twee sets CMYK of twaalf koppen voor vier witte kanalen met een resolutie tot 600 x 2400 dpi. Het heeft een printafbeelding van 40x20cm.

Concluderend: digitaal printen is de afgelopen jaren steeds gebruikelijker geworden, vooral tijdens de pandemie, waar bedrijven hierdoor snel konden opschalen om aan de stijgende vraag naar e-commerce te voldoen. Maar zeefdruk heeft nog steeds veel te bieden. Het kan langere runs mogelijk maken, wat essentieel is om aan de vraag van merken te voldoen. Zeefdruk kan omgaan met een breed scala aan materialen en kan speciale effecten en zeer levendige kleuren creëren, allemaal redenen waarom er nog steeds voldoende zeefdrukkers bestaan.