FESPA na Słowacji: SZSDT

Łudovít Bartoš, sekretarz Słowackiego Stowarzyszenia Druku Ekranowego i Cyfrowego, opowiada, w jaki sposób stowarzyszenie inspiruje młodsze pokolenie, a także przedstawia przegląd branży druku wielkoformatowego na Słowacji i w jej sąsiedztwie.

Opowiedz nam trochę o swojej karierze.

W 1986 roku moja żona Jana i ja założyliśmy w naszym mieszkaniu w Trenczynie małą prywatną firmę zajmującą się drukowaniem koszulek (był to proces wymagający pod względem prawnym i technologicznym w czasach socjalizmu).

Stopniowo, po rewolucyjnych zmianach 1989 roku, rozszerzyliśmy portfolio naszych usług i obecnie oferujemy produkcję reklam w szerokim wachlarzu usług i technologii – sitodruk, cyfrowy druk na tekstyliach, haft, grawerowanie laserowe i inne.

Naszą firmą BARTOŠ zarządzają obecnie nasze troje dzieci, a zatrudnia ona około 40 osób.

Jestem sekretarzem Slovak Screen And Digital Printing Association (SZSDT) od 30 lat. Moją główną misją jest służenie drukarzom – zarówno członkom, jak i osobom niebędącym członkami SZSDT. Obejmuje to organizowanie profesjonalnych seminariów, warsztatów, odwiedzanie międzynarodowych wystaw (np. FESPA Global Print Expo ) i ścisłą współpracę z kolegami ze stowarzyszeń partnerskich w ramach FESPA.

W jaki sposób koncentrujesz się na inspirowaniu kolejnego pokolenia?

Kładziemy duży nacisk na pracę z młodzieżą: organizujemy krótkoterminowe i długoterminowe warsztaty z zakresu sitodruku i druku cyfrowego, głównie dla uczniów szkół średnich o zacięciu artystycznym, ale pracujemy również z dziećmi ze szkół podstawowych.

Naszym celem jest pokazanie młodszemu pokoleniu (naszym potencjalnym pracownikom przyszłości) piękna druku i branży poligraficznej. Organizujemy również wizyty u dostawców i firm poligraficznych dla studentów, aby mogli zapoznać się z najnowszą technologią.

Warsztaty serigrafii dla studentów Szkoły Sztuki i Projektowania w Trenczynie © SZSDT

W zeszłym roku umożliwiliśmy utalentowanemu studentowi trzeciego roku Szkoły Sztuki i Projektowania w Trenczynie udział w międzynarodowej wystawie FESPA Global Print Expo 2024 w Amsterdamie.

W tym roku, we współpracy z SZSDT, troje studentów wzięło udział w prestiżowym konkursie FESPA Awards 2025 w kategorii Młoda Gwiazda, gdzie wysłali swoje wydrukowane serigrafie.

Jakie są mocne i słabe strony rynku słowackiego?

Po krótkim okresie stagnacji w sektorze wielkoformatowym, na który wpłynęła pandemia w latach 2020–2023, produkcja znów się rozwija. Podczas lockdownu uwaga przeniosła się z produkcji na zakup nowych maszyn i (z powodu ograniczonego ruchu) prace związane z dekoracją wnętrz.

Sprzedaż materiałów eksploatacyjnych i materiałów drukowanych jest stabilna. Według informacji od dostawców klienci koncentrują się na zwiększaniu jakości i obniżaniu cen. Jednak pewna grupa klientów końcowych wymaga wysokiej jakości dostarczanych produktów, ale nie zawsze jest skłonna zaakceptować wyższą cenę.

W reklamie nastąpiła transformacja ze środowiska reklamy drukowanej do środowiska sieci społecznościowych – zwłaszcza w krótkoterminowych kampaniach reklamowych. Szeroko pojęta filozofia „Zielonego Ładu” UE również odgrywa w tym rolę. Na przykład większe miasta drastycznie zmniejszają ilość nośników reklamy zewnętrznej w eksponowanych miejscach, a tym samym zmniejsza się zapotrzebowanie na reklamę drukowaną. Podobną sytuację napotykamy również w przypadku częstotliwości reklamy w sieciach handlowych.

Czy klienci domagają się rozwiązań zapewniających większy zrównoważony rozwój?

Presja na osiągnięcie wysokich poziomów zrównoważonego rozwoju zmieniła jakość, skład i zastosowanie klasycznych materiałów używanych i spowodowała trudności w utrzymaniu i odtwarzaniu jakości powstającego produktu drukowanego. Dla firm drukarskich konieczne jest stałe monitorowanie jakości i składu używanego materiału.

Jak wynika z informacji uzyskanych od drukarzy, wraz z pojawieniem się nowych, bardziej przyjaznych dla środowiska materiałów, wzrasta udział reklamy wewnątrz budynków (centra handlowe i konferencyjne, hotele, saloniki i restauracje, ale także apartamenty prywatne).

W 2024 r. firmy dostawcze odnotowały drastyczny spadek sprzedaży sprzętu, ale oczekuje się, że rynek się odbuduje. Obecna sytuacja w zakresie rozwoju i doskonalenia technologii może się do tego przyczynić. W tym względzie prezentacja nowych produktów na zbliżającej się wystawie FESPA Global Print Expo 2025 może przynieść interesujące zmiany.

Jakie są najważniejsze wydarzenia w roku SZSDT?

Musi to być organizacja międzynarodowego seminarium dla sitodrukarzy i drukarzy cyfrowych – Bill 20. W tym roku będziemy obchodzić nasze 20-lecie. Przygotowujemy atrakcyjny program, który przyniesie wiele nowych i interesujących informacji i wiadomości w dziedzinie zarządzania kolorem, środowiska, zrównoważonego rozwoju, wykorzystania AI i aktualnych trendów w produkcji reklamowej i komunikacji wizualnej.

W tym zakresie aktywnie pracujemy nad promowaniem działalności i misji naszego stowarzyszenia i spodziewamy się wzrostu zainteresowania aktywnym członkostwem w SZSDT. Skupiamy się również na młodszym pokoleniu, co powinno zapewnić ciągłość.

Które z obecnych trendów będą najważniejsze w nadchodzącym roku?

Personalizacja jest kluczowa. Postawiliśmy sobie za cel lepsze poznanie i zagłębienie się w kwestię AI i jej wykorzystania w naszych firmach. Zrównoważony rozwój jest, zwłaszcza w większych firmach, integralną częścią naszej produkcji. Duża część nabywców i klientów (zwłaszcza z szeregów większych firm zakupowych) coraz bardziej domaga się przejrzystości w zakresie warunków zrównoważonego rozwoju w produkcji i przetwarzaniu zamówień.

Jakie ważne wydarzenia zorganizowaliście ostatnio?

W styczniu SZSDT zorganizowało swoje siódme udane spotkanie integracyjne FESPA Link Rajecké Teplice 2025, w którym wzięło udział 30 przedstawicieli stowarzyszeń FESPA ze Słowacji, Czech i Polski. Mieliśmy zaszczyt gościć (po raz pierwszy) Daniela Sarandeva, prezesa bułgarskiego stowarzyszenia FESPA Bulgaria.

Stało się już tradycją, że spotkanie obejmuje również dodatkowy program towarzyski. Tym razem organizatorzy przygotowali interesującą wizytę w fabryce samochodów KIA Slovakia w Tepličce nad Váhom.

Podczas 2,5-godzinnej wycieczki uczestnicy mieli okazję zapoznać się teoretycznie z procesem technologicznym produkcji różnych typów samochodów marki KIA oraz zwiedzić hale produkcyjne tłoczni blach samochodowych i produkcji nadwozi, montażu i finalizacji samochodów, aż po końcową kontrolę gotowych pojazdów.

Uczestnicy spotkania FESPA Link 2025 © SZSDT

Wieczorem odbyło się seminarium poświęcone prezentacji uczestniczących firm, wymianie doświadczeń, dzieleniu się najlepszymi praktykami i nowościami. Peter Vaculčiak ze STRINGO w Bratysławie wniósł szczególnie interesujący wkład w wyjątkową produkcję tatuaży i naklejek.