FESPA w Polsce: szybkie zmiany

Rozmawialiśmy z Jackiem Stencelem, prezesem Stowarzyszenia FESPA w Polsce, Polskiego Stowarzyszenia Sitodruku i Druku Cyfrowego (PSSiDC).

Jaki jest aktualny skład członkostwa PSSiDC?

Działamy w świecie zmian – Polska nie tylko zmaga się ze skutkami pandemii Covid, ale także z rosyjską inwazją na Ukrainę na naszych granicach. Jak wszystkie organizacje, stoimy przed wyzwaniami. Niektórzy z naszych członków odchodzą na emeryturę i podobnie jak wiele krajów europejskich borykamy się z problemami demograficznymi. Niedawne targi FESPA Global Print Expo pomogły w promowaniu tego, co możemy zrobić i jak możemy lepiej służyć naszym członkom. Na wystawę przyciągnęliśmy kilku nowych członków, a liczba członków z każdym rokiem rośnie. Dzieje się tak dlatego, że nasze świadczenia są w dalszym ciągu atrakcyjne dla potencjalnych i obecnych członków.

W poprzednich latach PSSiDC składało się głównie z dostawców i drukarzy specjalizujących się w różnych sektorach poligraficznych. Zmienia się jednak nasze członkostwo, zwiększa się liczba dostawców oprogramowania (np. Antigro z siedzibą w Krakowie) oraz dostawców usług w zakresie ochrony środowiska i gospodarki odpadami. Są to nowi członkowie niezwiązani bezpośrednio z poligrafią, ale oferujący swoje umiejętności i produkty wspierające rynek poligraficzny.

Jakie istotne trendy obserwujesz na polskim rynku?

Pandemia drastycznie zmieniła równowagę rynku w sprzedaży i metodologię sprzedaży. Ograniczenia społeczne i handlowe drastycznie dotknęły branżę: przyspieszyły istniejący już trend w kierunku kanałów sprzedaży e-commerce. Nowe możliwości i trendy w personalizacji i masowej personalizacji produktów poligraficznych otwierają także przed drukarzami nowe pola kreatywnych działań.

Dlaczego Polska odnosi takie sukcesy w poligrafii? Czy to idealny przypadek spotkania Wschodu z Zachodem: niskie koszty pracy plus wykształcenie techniczne?

W tym miesiącu Polska obchodzi 20. rocznicę przystąpienia do UE. Od tego czasu wszystko zmieniło się w Polsce na lepsze: nowe drogi, nowe połączenia i lepsza komunikacja, a także wprowadzenie nowych standardów Unii Europejskiej. Przemysł poligraficzny w Polsce był powstrzymywany w czasach komunizmu (1947-89), ponieważ znajdował się głównie w rękach rządu. Prowadzenie prywatnej drukarni aż do początku lat 90-tych było bardzo trudne lub wręcz zabronione. Dlatego polski rynek wystartował późno, ale kiedy już to zrobił, zaczął od najnowocześniejszych technologii: pominęliśmy trochę czasu i wdrożyliśmy najnowsze technologie, najnowszą wiedzę i nowe rozwiązania. Polska miała ogromny potencjał przemysłowy – dobrze wyszkolonych ludzi, ale nie miała narzędzi, z których mogliby skorzystać. Od tego czasu nasz talent i ciężka praca stały się jasne dla wszystkich. Przyciągnęliśmy wiele inwestycji zagranicznych i nowych relacji biznesowych i możemy zaoferować silny sektor druku wielkoformatowego, opakowań, tekstyliów i druku komercyjnego – jeden z najlepszych na świecie.

Oczywiście wciąż stoją przed nami nowe wyzwania – zwłaszcza koszty energii, rosnące wynagrodzenia i zatrudnianie nowych pracowników – ale pozostajemy bardzo konkurencyjnym rynkiem.

System edukacji technicznej w Polsce wydaje się mocny. Ale czy masz trudności z rekrutacją i utrzymaniem młodych pracowników?

Zaangażowanie młodzieży jest dla PSSiDC najwyższym priorytetem i mamy kilka programów, które się na tym skupiają. Podobnie jak w przypadku innych krajów europejskich, przyciągnięcie młodych ludzi jest problematyczne. Ważne są powiązania z rządem i instytucjami edukacyjnymi. We współpracy ze szkołami zapraszamy młodych ludzi do spędzenia czasu w naszych firmach (na przykład na dwa do czterech tygodni) i współpracuję ze szkołami, aby to umożliwić. W mojej firmie zatrudniam pracowników, którzy nie tylko są specjalistami w dziedzinie poligrafii czy grafiki, ale są także wykwalifikowanymi nauczycielami. Dlatego młodzi ludzie, którzy spędzają czas w naszych firmach, zawsze będą zwiększać swoją wiedzę i zrozumienie naszej branży.

PSSiDC współpracuje także ze stowarzyszeniami, takimi jak Polska Izba Druku i Polska Izba Fleksografów, aby skuteczniej angażować młodzież. Jako organizacje wspierające branżę poligraficzną posiadamy również dotację rządową na centrum umiejętności branżowych, które będzie skupione w jednej z lokalnych szkół, koncentrując się na drukowaniu, introligatorstwie i pakowaniu oraz przetwarzaniu druku: umiejętności praktyczne, których wymagają nasi partnerzy-pracodawcy w ich nowi pracownicy.

Staramy się także wspierać i pomagać w kształceniu nauczycieli: ostatnio dla 80 nauczycieli z całej Polski przeprowadziliśmy 90-minutową prezentację na temat oczekiwań współczesnego rynku w zakresie technik druku cyfrowego, czego należy uczyć młodzież i jakie możliwości daje przemysł. Rozmawialiśmy o DTF [direct to film], druku tekstylnym i wystroju wnętrz. Kilka lat temu Minister Edukacji Narodowej stworzył nowy program zajęć z druku cyfrowego w szkołach średnich, ale nauczyciele potrzebują szansy na poznanie aktualnych informacji rynkowych i odkrycie, czego potrzebuje handel. Technologia rozwija się tak szybko, że sektorowi publicznemu czasami trudno jest za nią nadążać i znajdować przydatne źródła informacji, z których można uzyskać aktualne informacje. Nasi członkowie chętnie dzielą się swoimi doświadczeniami i chętnie pomagają.

Nie każdy będzie współpracował z największymi, najbardziej zaawansowanymi technologicznie firmami. Małe firmy nadal potrzebują wykwalifikowanych pracowników, którzy potrafią obsługiwać podstawowe technologie cyfrowe lub inne, sprzęt taki jak druk termotransferowy, sitodruk lub rozwiązania hybrydowe. Dodatkowym ważnym czynnikiem jest oczywiście znajomość różnego rodzaju oprogramowania wykorzystywanego do operacji drukowania.

Czy był jakiś konkretny produkt lub element targów FESPA Global Print Expo 2024, który zrobił na Tobie wrażenie?

Podobał mi się turniej World Wrap Masters Europe i finał, który był niesamowity. Zauważyłem silny nacisk na zrównoważony rozwój i odpowiedzialność: firmy poligraficzne muszą ograniczać swój wpływ na środowisko. Fascynująca była personalizacja i masowa personalizacja, szczególnie skupienie się na tekstyliach i odzieży sportowej. Wystawa uosabiała to, że wszystko ze sobą współpracuje: mocne maszyny wymagają wsparcia oprogramowania, a także muszą udowodnić, że są zrównoważone.

Jakie masz plany na najbliższe 12 miesięcy w Polsce?

To będzie pracowity rok. W nadchodzących tygodniach zbliża się wiele wystaw, konferencji i spotkań. Co najważniejsze, przygotowujemy się do wrześniowej konferencji PSSiDC, na której będziemy obchodzić 30-lecie istnienia. Przygotowania do wręczenia Złotych Gryfów trwają. Przygotowujemy także polską, drukowaną wersję spisową; po raz pierwszy wykorzysta także dane z rynku ukraińskiego. Po naszym ostatnim walnym zgromadzeniu zaczęliśmy rozważać zmianę nazwy stowarzyszenia na FESPA Poland.