Is PDF het beste voor grootformaatbestanden?

FESPA Color Ambassador Paul Sherfield beantwoordt veelgestelde vragen over PDF/X-specificaties.

Het doel van dit artikel is een aanvulling op mijn stuk van vorig jaar getiteld "Persklare bestanden - wie is verantwoordelijk?", waarin het gebruik van PDF/X-4-bestanden werd aanbevolen. Hier zal ik meer achtergrondinformatie geven over PDF en de PDF/X-specificaties.

Een zeer korte geschiedenis

Het PDF-bestandsformaat (portable document format) werd eind jaren negentig door Adobe ontwikkeld om problemen met de paginabeschrijvingstaal PostScript te verhelpen. V1 van PDF werd gezien als een formaat voor het delen van documentbestanden. Vanwege de vele beperkingen, waaronder alleen ondersteuning voor RGB-kleurruimte, was het niet geschikt voor de grafische industrie.

Toen Adobe in 1997 PDF v1.2 uitbracht, dat wel CMYK ondersteunde, bleek dat het zeer kleine bestandsgroottes kon produceren voor onze afbeeldingen en pagina's met hoge resolutie in vergelijking met andere bestandsindelingen.

Het was echter pas in PDF v1.3 dat PDF's werden beschouwd als 'drukklaar' met ondersteuning voor CMYK en steunkleuren.

Waarom PDF/X gebruiken?

PDF/X-bestanden – waarin de X staat voor uitwisseling – zijn een subset van PDF die een bestand definieert dat speciaal is voorbereid om af te drukken. Er zijn veel versies gemaakt, zoals te zien is in de onderstaande lijst:

PDF/X-1:1999 gebaseerd op PDF v1.2
PDF/X-1:2001 gebaseerd op PDF v1.3
PDF/X-1a:2001 gebaseerd op PDF v1.3
PDF/X-1a:2003 gebaseerd op PDF v1.4
PDF/X-3:2002 gebaseerd op PDF v1.3
PDF/X-3:2003 gebaseerd op PDF v1.4
PDF/X-2:2003 gebaseerd op PDF v1.3
PDF/X-4 gebaseerd op PDF v1.6
PDF/X-4p gebaseerd op PDF v1.6
PDF/X-5g gebaseerd op PDF v1.6
PDF/X-5n gebaseerd op PDF v1.6
PDF/X-5pg gebaseerd op PDF v1.6
PDF/X/6 gebaseerd op PDF v2.0
PDF/X/6p gebaseerd op PDF v2.0
PDF/X/6n gebaseerd op PDF v2.0

De onderstreepte punten zijn niet algemeen aanvaard of ingetrokken. De cursief gedrukte PDF/X-6-versies zijn gebaseerd op de nieuwe PDF v2.0-standaard, ISO 15930-9, en zullen in gebruik worden genomen wanneer PDF 2.0 wordt gebruikt door digitale front-ends (DFE's of RIP's) in software zoals als Adobe CC en in geautomatiseerde prepress-workflows. Deze zullen uiteindelijk PDF/X-4 vervangen.

De twee vetgedrukte PDF/X-versies zijn de meest voorkomende PDF/X-bestandstypen die tegenwoordig worden gebruikt.

PDF/X gebruiken

De voordelen van het gebruik van een PDF X zijn talrijk.

• Lettertypen moeten worden ingesloten
• De bestanden moeten een 'uitvoerintentie' hebben, normaal gesproken een CMYK ICC-profiel dat het afdrukproces en het substraat beschrijft, of een standaard ISO-afdrukconditie om te emuleren.
• Ze mogen geen multimedia-inhoud hebben, zoals geluid of video
• Geen LZW-compressie
• Geen notities in de afdrukgebieden
• Geen alternatieve afbeeldingen met een lage resolutie.

Al deze en andere vereisten resulteren in een drukklaar PDF/X-bestand. Tot op zekere hoogte is een PDF/X-bestand 'self-pre-flighting'. Als een van de bovenstaande dingen probeert te worden opgenomen in het PDF/X-bestand of als een lettertype niet kan worden ingesloten, mislukt het maken van de PDF.

Dit resulteert in een bestand dat moet worden afgedrukt zoals verwacht en correct moet worden verwerkt via de prepress-workflow. Een ander voordeel is dat de nieuwste workflows en DFE's PDF native weergeven met behulp van de Adobe PDF Print Engine of vergelijkbare PDF-renders van leveranciers zoals Global Graphics. Dit heeft als voordeel dat er geen gebruik wordt gemaakt van PostScript en zaken als transparantie correct kunnen worden verwerkt.

Dus als u vraagt of PDF het beste bestandsformaat is voor grootformaatproductie, is het antwoord ja - als het bestand een PDF/X-1a of PDF/X4 is volgens de specificatie die u als printserviceprovider opgeeft. Het gebruik van PDF/X-4 zorgt voor een nauwkeurige en snelle verwerking, met veel minder problemen dan het gebruik van 'open' bestanden van grafische desktopsoftware.

In andere printmarktsectoren, zoals reclame, publicaties, boeken en steeds meer verpakkingen, zijn pdf's het meest aangeleverde bestandsformaat. Ook in deze gebieden krijgen printers niet altijd de juiste PDF's aangeleverd. Informatie over PDF/X-instellingen en algemene hulp op dit gebied zijn echter gepubliceerd door de Britse PPA , de PDF Association , de in Zwitserland gevestigde PDFX-ready groep en de internationale Ghent Workgroup .

Vaak bieden printers gedetailleerde informatie over het maken van PDF/X-bestanden voor hun systemen en trainingen voor grotere klanten.

Dus, als PDF/X een specificatie is, waarom is er dan geen 'standaard' instelling in desktopsoftware zoals Adobe Illustrator, InDesign, QuarkXpress, CoralDRAW, Affinity Designer?

Welnu, de meeste bieden PDF-presets voor PDF/X-1a en PDF/X-4, maar er zijn een paar gebieden die moeten worden aangepast voor grootformaat printproducten en -processen:

1. Beeldresolutie: heeft u voor alle grootformaat producties 300 dpi afbeeldingen nodig in uw pdf's?
2. Welk type snij- en afloopmarkeringen zijn nodig?
3. Welk ICC CMYK-profiel is nodig? Ofwel om overeen te komen met een overeengekomen ISO-drukstandaard of met een huisstandaard, misschien wanneer u het maximale bereik van uw digitale grootformaatpers gebruikt.

Zie “Drukklare bestanden – wie is verantwoordelijk?” , die ook meer details over dit gebied geeft.

Welke PDF/X is het beste voor uw processen en markt?

PDF/X-1a, een van de oudere specificaties, wordt nog steeds veel gebruikt, maar kan problemen geven bij gebruik met enkele van de geavanceerde functies van de nieuwste desktopsoftware.

PDF/X-1a schrijft voor dat de bestanden in CMYK zijn, plus steunkleuren indien nodig, en alle gebruikte transparantie moet worden afgevlakt, wat handig kan zijn bij het gebruik van oudere versies van RIP's.

PDF/X-4 houdt de transparantie niet afgevlakt en maakt het gebruik van bijna elke kleurruimte mogelijk: CIE L*a*b*, RGB, CMYK. Omdat het een PDF/X-bestand is, moet het natuurlijk een CMYK-uitvoerintentie hebben, meestal een CMYK ICC, zoals hierboven besproken.

Mijn advies is voor uw klanten om PDF/X-4 te gebruiken, maar met de afbeeldingen geconverteerd naar het door u gekozen CMYK ICC-profiel bij het maken van PDF's. De reden hiervoor is dat verschillende printersystemen, DFE's enzovoort verschillende instellingen kunnen hebben in hun kleurbeheergebieden die de RGB-naar-CMYK-conversie kunnen beïnvloeden. Dit kan tot onverwachte resultaten leiden. Natuurlijk wilt u als drukker wellicht PDF/X-4-bestanden in uw CMYK-kleurbeheerde workflows opnemen en de conversies uitvoeren.