Regelgevingsrichtlijnen: ontbossing en EUDR

Wat is de aankomende Europese Unie Deforestation Regulation, wanneer treedt deze in werking en welke invloed heeft deze op de printindustrie? Duurzaamheidsspecialist Rachel England schetst alles wat u moet weten.

De EUDR (European Union Deforestation Regulation) is ontworpen om wereldwijd ontbossing en bosdegradatie te bestrijden. Voor bedrijven die actief zijn in de hout-, papier- en kartonindustrie, en andere sectoren die verband houden met ontbossing, vormt de regelgeving een aanzienlijke uitdaging.

Wat is de EUDR?

De EU-verordening inzake ontbossingsvrije producten (EU/2023/1115) legt een aantal nieuwe verantwoordelijkheden op aan bedrijven die binnen de EU een van de volgende zeven materialen of hun bijproducten gebruiken of verhandelen: koffie, cacao, vee, palmolie, soja, rubber en hout.
Met meer dan 1.000 pagina's is de regelgeving uitgebreid, maar gebaseerd op een eenvoudig uitgangspunt. Bedrijven moeten kunnen aantonen dat hun materialen:

1. Draag niet bij aan ontbossing of degradatie
2. Zijn geproduceerd in overeenstemming met de relevante wetgeving van het land van productie
3. Zijn gedekt door een due diligence-verklaring

Omdat bedrijven de herkomst van hun materialen en de materialen van hun leveranciers duidelijk moeten kunnen aantonen, worden ze geconfronteerd met grote veranderingen in het beheer van de toeleveringsketen.

Wat zijn de gevolgen voor printers?

Als belangrijke consumenten van pulp, papier en karton zullen veel – zo niet alle – printbedrijven moeten voldoen aan de EUDR. Er zijn echter verschillende belangrijke uitzonderingen. De verordening is alleen van toepassing op producten die op de EU-markt worden gebracht en heeft geen invloed op dezelfde producten die op de Britse markt worden verkocht.

Het is ook alleen van toepassing op grondstoffen op basis van virgin fibre, dus producten die gemaakt zijn van 100% gerecyclede content vallen niet onder de EUDR-paraplu. Echter, als er überhaupt een deel virgin fibre wordt gebruikt, is de EUDR van toepassing.

Er is geen minimale drempelwaarde of -volume waaraan goederen of producten moeten voldoen om onder de regelgeving te vallen.

Hoe voldoen printers aan EUDR?

Om te voldoen aan de EUDR moeten drukkers weten wat er in hun materialen zit en waar het vandaan komt. Dit vereist een enorme hoeveelheid data, die nog ingewikkelder wordt door het 'siloprobleem', waarbij verschillende vezels of grondstoffen van verschillende fabrieken worden gemengd en samen worden opgeslagen.

Drukkers zullen hun datamanagementprocessen grondig moeten onderzoeken en moeten overwegen hoe nieuwe leveranciersauditprocedures en supply chain managementsystemen hun supply chains transparanter kunnen maken. Beide brengen echter hun eigen uitdagingen met zich mee. Het vinden van leveranciers die aan alle EUDR-vereisten voldoen, kan lastig zijn in de context van complexe wereldwijde supply chains, terwijl de IT-infrastructuur geavanceerd genoeg moet zijn om de herkomst van materialen in realtime te kunnen volgen. Onvermijdelijk zullen er kosten gemoeid zijn met deze maatregelen.

Er moet ook worden opgemerkt dat certificeringen alleen, zoals Forest Stewardship Council (FSC)-certificering, niet voldoende zijn voor EUDR-naleving. Partnerschappen met dergelijke certificeringsschema's kunnen echter nuttig zijn, omdat ze vaak het verzamelen van gegevens vergemakkelijken, wat zal helpen bij het voldoen aan de vereisten van de EUDR.

Het EU Information System (ook wel TRACES genoemd) is bedoeld om de data-uitdaging aan te pakken en zal fungeren als een database met informatie over de inkoop van grondstoffen, waaronder geolocatiegegevens. Dit systeem is echter nog in ontwikkeling (meer hierover hieronder).

Als onderdeel van de regelgeving moeten bedrijven een due diligence-verklaring voor hun drukwerk indienen bij het Informatiesysteem om een referentienummer te verkrijgen. Dit nummer kan vervolgens worden gedeeld met hun leveranciers en klanten.

Alle gegevens in het Informatiesysteem worden vervolgens door nationale autoriteiten gebruikt om de handhaving van de regelgeving in de waardeketen te waarborgen. Boetes voor niet-naleving worden door deze autoriteiten in elk EU-land opgelegd, hoewel het nog niet duidelijk is hoe deze eruit zullen zien.

Bedrijven die niet in de EU zitten maar een product op de EU-markt willen brengen, moeten een due diligence statement-referentienummer opgeven als onderdeel van hun douaneprocedure. Geen referentienummer, geen toegang tot de Europese markt – dus drukkerijen buiten de EU moeten klaar zijn om indien nodig over te stappen op de EUDR.

Wanneer treedt de EUDR in werking?

Oorspronkelijk zou de EUDR op 30 december 2024 in werking treden voor grote ondernemingen, terwijl de overgangsperiode voor kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) werd uitgesteld tot 30 juni 2025. (Kmo's worden gedefinieerd in de EU-aanbeveling 2003/361, maar worden over het algemeen geclassificeerd als bedrijven met een personeelsbestand van minder dan 250 werknemers en een omzet van minder dan € 50 miljoen, of een balanstotaal van minder dan € 43 miljoen).

Echter, gezien de omvang van de vereiste data – en het feit dat veel van de tools die zijn ontworpen om bedrijven te helpen bij naleving (zoals het informatiesysteem) nog niet klaar zijn – heeft de EU-commissie een uitstel van 12 maanden voorgesteld voor de implementatie van de EUDR. Het voorgestelde uitstel is ook ingegeven door EUDR-oppositie van China – dat meer dan 30% van de wereldwijde toeleveringsketen van bosproducten controleert – op grond van 'veiligheidszorgen' rond de vereiste om productgeolocatiegegevens te delen.

Als het uitstel wordt goedgekeurd, wordt verwacht dat grote bedrijven uiterlijk 30 december 2025 aan de regels voldoen, gevolgd door kleine en middelgrote bedrijven op 30 juni 2026.

Wat vindt de grafische industrie van EUDR?

Laetitia Reynaud, Senior Policy Advisor bij Intergraf – de stem van de Europese drukkerijsector in Brussel – zegt dat er weliswaar over het algemeen een “positieve reactie” is geweest op het algemene doel van de wetgeving, maar dat de onzekerheid rond veel aspecten ervan voor hoofdpijn heeft gezorgd bij drukkers.

"De tools die beschikbaar zouden moeten zijn om drukkers te helpen met naleving, zijn nog niet klaar en we worden nog steeds geconfronteerd met vragen over echt praktische aspecten van de regelgeving", zegt ze. "Boeken bijvoorbeeld. Het is niet duidelijk wie verantwoordelijk is voor het op de Europese markt brengen van een gedrukt boek - de drukker of de koper van het gedrukte boek. Hoewel dit specifieke voorbeeld misschien niet van toepassing is op FESPA-leden, is het een indicatie van de noodzaak om de toepassing van de EUDR uit te stellen om duidelijkheid te garanderen en elk bedrijf dat hierdoor wordt getroffen in staat te stellen zich goed voor te bereiden."

Hoe kunnen drukkers hulp krijgen met EUDR?

Drukkers – ongeacht hun omvang en sector – zijn niet de enigen die met deze uitdagende wetgeving te maken krijgen, en er zijn meerdere wegen beschikbaar voor advies en ondersteuning. Voor drukkers in het VK heeft de FSC een speciale EUDR Journey Hub , met praktische bronnen en stapsgewijze begeleiding ter ondersteuning van naleving.

Voor bedrijven in de EU stelt Reynaud voor om contact op te nemen met nationale brancheverenigingen of rechtstreeks met Intergraf. "Het is een complexe regelgeving en van geen enkel bedrijf wordt verwacht dat ze het allemaal zelf regelen", zegt ze. "Spreek met brancheverenigingen en handelsorganisaties voor expertise en advies - daar zijn ze voor."