Düzenleme rehberliği: Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlama Direktifi

Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlama Direktifi (CSRD) artık yürürlükte, ancak ufukta daha fazla değişiklik varken, bu matbaacılar için ne anlama geliyor? Sürdürülebilirlik danışmanı Rachel England, bilmeniz gereken her şeyi özetliyor ve Apigraf'la işinizin nasıl etkilenebileceği hakkında konuşuyor.

Avrupa Birliği'nin Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması Direktifi (CSRD), Ocak 2024'te yürürlüğe girerek, AB içinde ve dışında binlerce şirketin sürdürülebilirlik riskleri ve etkileriyle ilgili ayrıntıları kamuoyuna açıklamasını zorunlu hale getirdi.

Yatırımcılara, müşterilere ve diğer paydaşlara şirket sürdürülebilirlik verilerinin tam görünümünü sunmak için tasarlanan yönerge, karbonsuzlaştırmayı hızlandırmayı ve kuruluşları iş performansını insanlar ve gezegen için refahla dengelemeye teşvik etmeyi amaçlıyor.

Yönerge, şirketlerin sürdürülebilirlik konularında raporlama yapmasını gerektiren ancak bunun nasıl yapılacağını belirlemeyen ve bu da karışıklığa ve tutarsızlıklara yol açan daha önceki Finansal Olmayan Raporlama Yönergesi'nin (NFRD) üzerine kurulu ve onun yerini alıyor.

CSRD kimlere uygulanır?

Mevcut kriterlere göre (aşağıdaki Omnibus Paketi'ndeki ayrıntılara bakın), CSRD'nin AB'nin en büyük halka açık şirketlerinden 12.000'ini etkilemesi ve önümüzdeki üç yıl içinde tahmini 50.000 işletme daha eklemesi bekleniyor - bunlara AB sınırları dışındaki binlercesi de dahil. Şirketiniz şu durumlarda kapsama girer:

Aşağıdaki kriterlerden ikisini karşılayan, AB'de listelenen veya listelenmeyen 'büyük teşebbüs':

• Yıllık cirosu 50 milyon avronun üzerinde
• Bilanço varlıkları 525 milyon avronun üzerinde
• 250+ çalışan

Aşağıdaki kriterleri karşılayan halka açık bir AB KOBİ'si:

• Yıllık cirosu 8 milyon avronun üzerinde
• Bilanço varlıkları 4 milyon avronun üzerinde
• 50+ çalışan

AB içinde cirosu 150 milyon avronun üzerinde olan ve aşağıdaki kriterlerden birini karşılayan AB dışı bir şirket:

• Büyük işletmeler veya halka açık KOBİ'ler olarak sınıflandırılan AB yan kuruluşlarının nihai ana şirketi olarak hizmet vermektedir
• Bir önceki mali yılda 40 milyon avroyu aşan net ciroya sahip bir AB şubesi bulunmaktadır

Mikro-listeli KOBİ'lerin (bilançosu 450.000 avroyu, net cirosu 900.000 avroyu ve 10'dan fazla çalışanı olmayanlar) uyum sağlaması zorunlu değildir.

CSRD neleri kapsıyor?

CSRD'ye uymak, sürdürülebilirlik riskleri ve etkileri hakkında raporlama yapmak anlamına gelir. Amacı yatırımcıları, müşterileri ve diğer paydaşları bilinçli kararlar alma konusunda desteklemek olduğundan, direktif 'çift önemlilik' yaklaşımını gerektirir. Bu, işletmelerin ESG risklerine maruz kalmalarını ve şirketlerinin çevre ve toplum üzerindeki önemli etkilerini ifşa etmeleri gerektiği anlamına gelir.

Şirketler bu bilgileri, Avrupa Tek Elektronik Formatına uygun olarak dijital olarak sunulması gereken yıllık raporlarının bir parçası olarak açıklamak zorundadır.

Raporlama, veri toplama için bir şablon görevi gören Avrupa Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları'nı (ESRS) takip etmelidir. Büyük şirketler için 12 farklı ESG konusu belirlenmiştir:

1. Genel gereksinimler
2. Genel açıklamalar
3. İklim değişikliği
4. Kirlilik
5. Su ve deniz kaynakları
6. Biyoçeşitlilik ve ekosistemler
7. Kaynak kullanımı ve döngüsel ekonomi
8. Kendi iş gücü
9. Değer zincirindeki çalışanlar
10. Etkilenen topluluklar
11. Tüketiciler ve son kullanıcılar
12. İş yürütme

KOBİ'ler, şu anda istişare aşamasında olan, özel olarak hazırlanmış bir ESRS setine göre raporlama yapacaklardır.
Bu bilgileri sağlamak için şirketlerin tüm tedarik zincirlerini harekete geçirmesi gerekecektir, dolayısıyla bir işletme CSRD kapsamında olmasa bile, bu kapsamda olan tedarikçilere ve müşterilere ilgili sürdürülebilirlik bilgilerini sağlamak zorunda kalabilir.

CSRD raporlaması için zaman çizelgeleri

Şu anda CSRD raporlamasının son tarihleri aşağıdaki gibidir:

• 2024: NFRD'ye tabi olan büyük işletmeler raporlamaya başlıyor
• 2025: Daha önce NFRD tarafından kapsanmayan diğer tüm büyük işletmeler raporlamaya başlamalı
• 2026: Halka açık KOBİ'ler ve küçük kredi kuruluşları raporlama yapmak zorunda
• 2029: Eşikleri karşılayan AB dışındaki şirketler raporlamaya başlamak zorunda

Ancak önerilen Omnibus Paketi sayesinde bu zaman dilimleri ve raporlama kriterleri değişebilir.

Omnibus Paket Nedir?

Omnibus Basitleştirme Paketi, AB'deki işletmeler üzerindeki düzenleyici yükü azaltma çağrılarını takip ediyor ve CSRD, Kurumsal Sürdürülebilirlik Durum Tespiti Direktifi (CS3D) ve AB Taksonomisi'ni etkileyecek. Omnibus, bu direktifleri basitleştirmek için bir dizi reform getirecek ve CSRD için raporlama gerekliliklerinin ertelenmesi, uygulanabilirlik eşiklerinde değişiklikler ve ESRS'de revizyonlar görülebilir.

Önerinin Avrupa'nın yasama sürecinden geçmesi ve Avrupa Parlamentosu ve Konseyi'nin desteğini alması gerekiyor, bu nedenle değişim için beklenen zaman çizelgeleri en az 12 ay. Ancak AB Komisyonu, etkilenen işletmelerin yükümlülükleri konusunda kesinliğe ihtiyaç duyması nedeniyle paketin bazı unsurlarının hızlandırılmasını talep ediyor.

CSRD'ye uyulmaması durumunda cezalar nelerdir?

Üye devletler, uyumsuzluk için verilecek cezalara karar verecek olsa da, finansal yaptırımların uygulanmasını bekleyebiliriz. Örneğin, Almanya'daki NFRD kurallarına bakıldığında, uyumsuzluk 10 milyon avroya kadar para cezası, yıllık cirodan %5 veya ihlal nedeniyle elde edilen kârın veya kaçınılan zararın iki katı anlamına gelir. Fransa'da, düzenlemeler, gerekli sürdürülebilirlik raporlarını yayınlamamak için 18.750 avroya kadar para cezası gibi cezalar getirirken, daha ciddi ihlaller 375.000 avroya kadar para cezasına ve beş yıla kadar hapis cezasına yol açabilir.

CSRD ile CS3D arasındaki fark nedir?

CSRD ve Kurumsal Sürdürülebilirlik Durum Tespiti Direktifi (CS3D), AB'nin Yeşil Mutabakatının kritik yapı taşları olarak birbirini tamamlamak üzere tasarlanmıştır. Ancak, önemli farklılıklar vardır. CSRD raporlama, şeffaflık ve yeşil aklama karşıtlığına odaklanmak üzere tasarlanmışken, CS3D somut eyleme odaklanır ve şirketlerin faaliyet zincirlerindeki sürdürülebilirlik risklerini etkin bir şekilde azaltmak için tedarikçiler ve paydaşlarla birlikte çalışması gerekir.

CSRD matbaacıları nasıl etkileyecek?

Omnibus Paketinin sonucu ne olursa olsun, birçok matbaacı boyutları nedeniyle uyum kapsamının dışında kalacaktır. Ancak APIGRAF Genel Müdürü Teresa Borba'nın dediği gibi, bu onların rehavete kapılmaları gerektiği anlamına gelmiyor.

"Avrupa'daki baskı endüstrisi çoğunlukla ciroları direktifin kapsamına girmeyen KOBİ'lerden ve mikro KOBİ'lerden oluşuyor, bu nedenle CSRD onları doğrudan etkilemeyecek," diyor. "Ancak, kapsam dahilindeki şirketlerin tedarik zincirindeki matbaacılar etkilenecek ve bu daha büyük şirketlerin uyum sağlamasını sağlayacak bilgi, veri ve değerler sağlamaları gerekecek."

Borba'nın Omnibus Paketi'ni, CSRD'nin daha küçük şirketler üzerindeki etkisini göz önünde bulundurduğu sürece memnuniyetle karşılamasının nedeni budur. "Bu sistemin çalışması ve etkili, kullanışlı ve kesin veriler üretmesi için Omnibus Paketi, KOBİ'lerin yalnızca kendilerini yasal olarak bağlayanlara değil, aynı zamanda müşterilerinin uyması gerekenlere de uyma konusundaki gerçek yeteneklerini dikkate almalıdır."

Bu, CSRD kapsamının dışında olan şirketler için bile, sürdürülebilirlik verilerine er ya da geç hakim olmak anlamına geliyor. "Şirket içinde neler yapılabileceğini ve bu zorlu gereklilikleri karşılayacak sistemleri kurmak için hangi konularda yardıma ihtiyacınız olduğunu anlayın," diyor. "Şu anda karşılaştıkları baskıya dayanabilenler daha güçlü çıkacak."